TEXT IN NEDERLAND

DE MYSTIEKE EN PROFETISCHE WAARDEN IN HET LEVEN VAN JULIE VOLGENS DE TEKENEN DES TIJDS
door Zr. Mary Kelly, SNDdeNamur

Het thema van ons samen zijn: ‘De mystieke en profetische waarden in het leven van Julie volgens de tekenen des tijds’ is behoorlijk diepzinnig. Wat betekenen de woorden ‘mystiek’ en ‘profetisch’? Martha Zechmeister CJ zegt dat mystiek betekent dat iets inspireert: een dynamiek die ons steun geeft, ons confronteert, ons beweegt; iets dat aantrekkingskracht op ons uitoefent en ons vervult met vreugde en voldoening – zowel op het niveau van het individu als dat van de gemeenschap. 

De directe en onmiddelijke ervaring die de profeet heeft van God is de oorsprong van zijn of haar woorden en acties. Sandra Schneiders geeft aan dat religieus leven een profetische levenswijze wordt genoemd in zowel officiële documenten als in geestelijke geschriften. Niet zozeer de individuele religieus is profetisch, maar de levensstijl zelf. Wel wordt elk individueel lid van een religieuze gemeenschap uitgedaagd om profetisch te zijn door zijn of haar trouw aan de levensstijl van het religieuze leven.

Het leven van Julie laat veel voorbeelden zien van deze dynamiek, dit getuigenis en deze trouw, die ook nu nog een uitdaging voor ons vormen. Ik heb ervoor gekozen om in te gaan op het gebied van charisma en spiritualiteit, omdat ze volgens mij de basis zijn van de vele mystieke en profetische waarden van Julie.  Het zijn de hoekstenen waarop jullie leven, als zusters van Notre Dame, gebouwd moeten zijn. Het zijn hoekstenen voor de tijd waarin zij leefde, voor ons nu en voor de toekomst.

CHARISMA

Het charisma is het hart van een religieuze congregatie. Het karakter, doel en spiritualiteit van een congregatie vloeien voort uit haar charisma. Een charisma is een goddelijke gave van God aan een uitverkorene, in ons geval Julie Billiart, dat een nieuw licht werpt op een bepaald aspect van God en de weg vrijmaakt voor een antwoord dat vorm krijgt in een nieuwe vorm van leven binnen de Kerk.  Deze gave wordt toegeschreven aan de Heilige Geest; via deze gave bouwt de Vader door de Zoon aan zijn Rijk. Een charisma leidt tot actie.

Zo lang er binnen het goddelijke plan een behoefte is aan het unieke inzicht en de expressie van Gods zelf-openbaring van een stichteres, zal haar charisma vrucht dragen in leven en activiteiten. Jullie aanwezigheid hier vandaag is een bewijs van deze voortdurende trouw. De heilige Julie Billiart ontving een unieke zelf-communicatie van God wat betreft de goddelijke goedheid. God is zo goed! “Ah! Qu’il est bon le bon Dieu!” is meer dan een gebed. Het vat haar hele begrip van God samen. De manier waarop ze zich liet doordringen van de goedheid Gods was een gave, een charisma.

Het goede heeft de neiging zich te verspreiden en Gods oneindige goedheid geeft zonder beperkingen en vrij.  Hij geeft zichzelf en deze zelfgave nodigt degene die het ontvangt direct uit om net zo te doen. Het antwoord met het gehele hart in liefde aan Gods zelfgave brengt een eenheid tot stand in de persoon, focust de activiteit op God en maakt het individu één met God. In het geval van Julie groeide en verdiepte deze eenvoud zich zozeer dat het de karakteristieke houding werd van hart en geest. Het ging om een genereuze openheid voor Gods goedheid in zijn zelfgave, een ongecompliceerde wens om Hem te ontvangen in de concrete gebeurtenissen van zijn dagelijkse voorzienigheid. Dit vanuit een directe en compromisloze aanvaarding van Gods absoluutheid, het gaat om een totaal antwoord op zijn goedheid in alles.  Julie zei:  “De eenvoudige mens ziet de wil van God, de bijstand van God in alles. Ze rekent op zijn steun en is sterk, in staat tot alles omdat ze volkomen vertrouwt op Hem. Ze is als een zonnebloem die zich altijd toekeert tot de zon, haar goede God, of als een helder kristal dat door de stralen van de Zonne der Gerechtigheid wordt doorstraald, licht en warm. Aangezien God de goedheid zelf is en God zich zo openbaarde aan Julie, was haar reactie er een van openheid, integriteit en oprechtheid, wat haar geheel en al beschikbaar maakte voor Hem en haar geheel en al dienstbaar maakte voor anderen. Het is een antwoord vol eenvoud, vreugde en besef van Gods goedheid. Ze ontwikkelde haar werk en haar spiritualiteit door anderen te omarmen, als antwoord op Gods goedheid.

In haar brief, nr. 35, lezen we:  “Ik krijg er nooit genoeg van om verwonderd te staan over de goedheid van mijn God.” In brief 346: “Alles wat tot ons uit Gods hand komt, is altijd goed.  We vinden het moeilijk om dit idee van Gods goedheid te vatten.”

Gedurende haar hele leven, zowel in goede als in slechte tijden, vergat ze nooit hoe goed God is en ze herinnerde haar zusters voortdurend aan zijn goedheid. Ben ik in staat om Gods goedheid te zien in mijn dagelijkse leven? Doordrenkt het alles wat ik doe? 

Dit charisma van goedheid is de basis van onze spiritualiteit. “Leef met het leven van Jezus, bemin met zijn hart, denk met zijn geest, handel met zijn kracht.” Woorden van Françoise. De persoon die ik vandaag ben en de persoon die ik zal zijn is pure gave van onze liefhebbende God. Sta hier eens een moment bij stil: hoe aanvaard ik deze gave van goedheid?  Hoe deel ik mijn goedheid met anderen?

Het mystieke – datgene wat inspireert; een dynamiek die steun geeft, confronteert, ons beweegt; iets wat ons aantrekt en ons vervult met vreugde en voldoening, zowel als individu als als gemeenschap. Het profetische – dat individuele leden uitdaagt om te getuigen, krachten in anderen los te maken, te ondersteunen en trouw te stimuleren aan het charisma van de goedheid van God.

Zijn de mystieke en profetische waarden van het charisma van de goedheid van God vandaag levend in jou en in jouw congregatie? Hoe? Hoe kunnen zij beter vrucht dragen? 

SPIRITUALITEIT

Spiritualiteit kan worden beschouwd als de houding, de overtuigingen en praktijk die ons leven bezielen en ons helpen om het transcendente te omarmen of als een bepaalde manier om ons tot God te verhouden. Het uit zich in de vorm van een beweging of een cultuur die erop is gericht een houding, een aanleg, gevoelens en gedrag teweeg te brengen in de manier waarop het ons helpt het mysterie van God in Christus te ervaren en erop te antwoorden.  Een andere manier om spiritualiteit te definiëren is hoe we onze energie gebruiken. Het is waar dat spiritualiteit weliswaar iets heel persoonlijks is, maar nooit privé, omdat het zich openbaart in onze daden. 

De spiritualiteit van Notre Dame omvat Julie’s concept van God en de karakteristieke denkbeelden, houdingen en daden waarmee zij deze relatie vorm gaf in haar leven.  Onze identiteit wordt geopenbaard in onze spiritualiteit; onze spiritualiteit is een uiting van onze identiteit: wie ben ik als zuster van Notre Dame? Kunnen anderen makkelijk herkennen wie ik ben / wij zijn?

Wat onderscheidt ons van de andere vrouwen die in deze stad leven?

Julie hield er geen theorie op na over spiritualiteit. Haar benadering was heel praktisch. “Mijn gebed voor jou is dat je een jaar mag ervaren dat vol is van de genade en zegeningen van de hemel, zodat je geestelijke vorderingen maakt; vervolgens dat je gezondheid goed moge zijn, zodat je Gods wil moge vervullen.” Om deze spiritualiteit levend te houden, vertrouwde Julie op trouw gebed en drong ze bij haar zusters op hetzelfde aan.

De algemene indruk uit de geschriften van Julie is dat ze gebed beschouwde als de belangrijkste kracht in een cyclus die de ziel doet opstijgen tot God en vervolgens, in Hem, overstroomt in dienstbaarheid aan anderen. Er konden zich problemen voordoen die ertoe noopten terug te keren tot hernieuwd gebed en het streven naar een diepere band. Waar ze meer dan wat ook op aandrong was een houding van openheid voor de activiteit van de Heilige Geest en wanneer ze haar zusters eenmaal naar dit punt toe had geleid, was ze er tevreden mee hen vorderingen te zien maken, elk op eigen manier.

Julie had een karakteristieke manier om te spreken over deze volheid van gebed. Het is te zien in een conferentie waarin ze duidelijk schetst hoe we bidden.  “Mijn dierbare zusters, een zuster van Notre Dame is ertoe geroepen om op bepaalde wijze een mystica te zijn…, het mystieke leven is een soort van voortdurende ecstase, een langdurende vervoering in daad en doen.”  Tot dit soort vervoering zijn wij geroepen en daarnaar mogen we zonder vrees streven. 

Een ander kenmerk van de spiritualiteit van Julie is het kruis. Ze was erdoor getekend, niet alleen door haar doop en haar gebed, maar in haar gehele ervaring van christelijk leven.  “Geloofd zij Jezus en zijn heilig kruis,” zei ze. “Laten we deze beminnen; laten we haar dragen. Moge dit onze vreugde zijn in deze tijd en in de eeuwigheid.”  De liefde van Julie voor het kruis ontwikkelde zich in haar doorleefde ervaring van lijden.

We weten dat ze lijdde onder onverwachte tegenslagen toen ze nog maar 16 jaar was en haar familie te kampen had met armoede en behoeftigheid. Ze kende fysiek lijden, doordat ze 22 jaar lang verlamd was. Tijdens de Franse Revolutie leidde het lijden dat ze voelde vanwege wat er gebeurde in de Kerk tot nog groter gebed.  Nadat ze de congregatie had gesticht, was het kruis dat ze te dragen kreeg zwaar met kwaadsprekerij, onbegrip en moeilijke verstandhoudingen met sommigen. In al deze problemen, ziekte, teleurstelling en ogenschijnlijk falen, zag zij het kruis waardoor Jezus’ reddend handelen in haar levenstijd werd voortgezet. Voor Julie is het kruis van Christus een realiteit die aanwezig is in het dagelijks leven, zowel dat van haar als dat van anderen. Ze streefde ernaar met alle middelen die haar ter beschikking stonden om het kwaad dat lijden veroorzaakte weg te nemen.  Ze was zich bewust van het kwaad en ze probeerde deze te verminderen.  Maar ze wist dat het kruis ten diepste meer was dan alleen Gods antwoord op het kwade.  Het was zijn meest volle menselijke expressie van liefde en het instrument van zijn verlossende werk tot aan het einde der tijden.  Julie accepteerde zowel het schandaal als het mysterie van het kruis van Jezus en net zoals ze wist hoe ze moest geloven en leven te hebben, wist ze daarin haar vrede, haar kracht, haar vreugde en apostolische energie te vinden.

Vanaf de dagen dat Julie leefde tot aan nu, is de uitdaging dezelfde.  We worden uitgenodigd om het paasmysterie van Christus werkzaam te laten zijn in ons eigen leven. We worden uitgenodigd om vrouwen van geloof te zijn door wie het kruis nog steeds heling brengt aan de wereld.

Hoe wordt het kruis deel van jouw leven? Wat is jouw antwoord daarop? Wanneer je kijkt naar de wereld om ons heen: welk lijden zie je dan, ervaar je dan?  Wat doe je of kan je doen om dit lijden te verzachten?

Een ander element van Julie’s spiritualiteit was haar blijvende zorg voor de armen.  Haar trouwe betrokkenheid bij de armen sprong voort uit haar band met God. Ze stond open voor de noden en kansen van de armen, omdat ze open stond voor God die zichzelf openbaart in de concrete gebeurtenissen van de menselijke geschiedenis.  Julie stond open voor God; en deze openheid maakte haar tot een instrument dat God kon gebruiken om de noden van haar tijd aan te raken. Er is een sterke roep vandaag om de gemarginaliseerden een hand toe te steken, degenen die niet worden geaccepteerd in de samenleving. Velen zijn er sterk van overtuigd dat als we niet naar die plekken gaan waar niemand wil zijn, als we geen risico’s nemen wanneer we ons uitspreken voor degenen die niet voor zichzelf kunnen spreken, we ook niet verdienen om onszelf mystiek of profetisch te noemen. We moeten bereid zijn om de liefde van God toe te staan te incarneren in de reële wereld om ons heen.

Vriendschap is een ander element in de spiritualiteit van Julie.  “Er is geen grotere genade dan de gave van vriendschap.” En er was zeker een zeer gewaardeerde vriendschap tussen Julie en Françoise. Wanneer je hun brieven leest wordt hun vriendschap heel duidelijk. Wat elk van beiden wilde voor de ander, was dat elk dichter tot de Ene zou komen die hen bijeen had gebracht. Dit sentiment is te zien in de brief van Françoise aan Julie van 29 december, 1815:

Mijn dierbare Moeder in God, Ik hernieuw aan het begin van dit jaar mijn oprechte wens, die ik steeds tot God heb gericht sinds God me de genade gaf om uw dochter te worden in Jezus Christus.  Ik heb gevraagd, ik vraag en blijf steeds vragen dat u elke dag mag groeien in genade, kracht en de gaven van de Heilige Geest, voor uw heiliging en voor de vervulling van het werk dat God in uw handen heeft gelegd, zodat u aan het eind van uw leven met vertrouwen kan zeggen: alles is volbracht!  Ik  heb door uw goedheid het werk volbracht dat u me te doen gegeven had; ik leg het in uw handen; moge het bevestigd worden in liefde en bekrachtigd in eenheid.”

Je moet persoonlijk de tijd nemen om te kijken naar de spiritualiteit van Julie en te zien hoe de profetische en mystieke waarden daarin vandaag in ons tot leven zouden moeten komen.  Hoe ze tegenwoordig zijn en verdiept kunnen worden.

Het leven van Julie was er een van diepe liefde voor haar goede God. Zijn goedheid leefde zo sterk in haar! Ze wist dat haar leven diep geworteld moest zijn in die van Hem. Ze vraagt elk van ons om dezelfde overtuigingen te hebben, ook nu in de 21e eeuw. Onze taak is om te zien hoe ik, elk van ons, het leven van Notre Dame leef en wat ik kan doen  - wat kunnen we doen om de goedheid van God levend te maken in de wereld van vandaag.

Julie is elke dag zeer aanwezig voor ons.  Voordat je naar Namur komen en wanneer je hier bent, zou ik graag zien dat je nadenkt over wat we vandaag met elkaar hebben gedeeld over charisma en spiritualiteit. Denk na over hoe deze waarden nu een impact hebben in je leven. Als Julie nu hier bij je zou zitten, wat zou je tegen haar zeggen en wat zou ze dan tegen jou, haar dochter, zeggen?

terug